toxunmaq

toxunmaq
1.
f.
1. Əl və ya bədənin başqa bir üzvü ilə bir şeyə dəymək, təmas etmək, əlini vurmaq. <Vaqif> qeyri-ixtiyari olaraq əlini pəncərəyə tərəf hərləyəndə güldana toxunub saldı. Ç.. Diyar kişi dirsəyi ilə arvadına toxunub pıçıldadı. . . Ə. M..
2. Əl vurmaq, qarışdırmaq, dəymək. Mənim şeylərimə toxunma! Bu kitablara kim toxunub? Heç kəs bu kağızlara toxunmasın.
3. məc. Üstündə ötəri dayanmaq, bəhs etmək, danışmaq.
4. məc. Pis təsir etmək, təhqir etmək, könlünə dəymək, sataşmaq. Könlünə toxunmaq. – Qismət olsa, bundan belə yazmaram; Toxunarsa sözüm elə, yazmaram. M. Ə. S.. Bu sual şəfqət bacısına toxundu. Ə. S.. // məc. İnkar şəklində: toxunmamaq – əl dəyməmək, işi olmamaq, dəyməmək, dəyibdolaşmamaq, sataşmamaq. Mənə toxunma! – . . Anatoli işarə etdi ki, <faşistə> toxunmasınlar, çünki əsas plan pozula bilər. S. Vəliyev. Bu eybəcər quşa kimsə toxunmaz; Səsindən, özündən həzz alaq deyə. B. V..
5. məc. Aidiyyəti olmaq, əlaqəsi olmaq, dəxli olmaq. Bu məsələ mənə toxunmur. – Çingiz . . müsəlman «zemlyaçestvo»sunun sədri olduğu üçün bu şikayətlər ən əvvəl ona toxunurdu. Ç..
2.
«Toxumaq»dan məch. Parça toxunmaq. Əlcək toxunmaq. Xalça toxunmaq. – <Nəcəfalının> əynində güzəmdən toxunmuş (f. sif.) şalvardan, çit köynəkdən başqa heç nə yox idi. B. Bayramov.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • əl — is. 1. Qolun biləkdən dırnaqlara qədər olan hissəsi. Əli ilə tutmaq. Sağ əl. Əllərini yumaq. Əlini çiyninə qoymaq. Əli ilə sığallamaq. Əli ilə götürmək. İnsan işlərinin çoxunu əlləri ilə görür. – Tək əldən səs çıxmaz. (Ata. sözü). Əfsus ki,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dəymək — 1. f. 1. Toxunmaq. Mixək əkdim ləyəndə; Mixək boynun əyəndə; Bir cüt qurban demişəm; Əlim əlinə dəyəndə. (Bayatı). // Əl vurmaq, əlini toxundurmaq. Şeylərə dəymə! Kitablara dəymə! – <Hacı Murad:> Yox, oğlum, dəymə, yetişəndə yığıb sənə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ürək — is. 1. İnsanda qan dövranının, döş boşluğunun sol tərəfində yerləşən əzələli kisə şəklində mərkəzi orqanı; qəlb. Ürəyin döyünməsi. Ürək xəstəliyi. // Döşün qol tərəfində həmin orqanın üstündəki yer. Ürəyini tutmaq. – Bibixanım əlini ürəyinin… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • sürtüşmək — f. 1. qarş. Bir birinə sürtünmək, toxunmaq. // Toxunmaq, dəymək, sürtünmək. <Münəvvər xanım:> Vallah, mərəzin şiddətindən libaslarım bədənimə sürtüşəndə bədənim bütün sızıldayır. M. S. O.. <Dadaş Balaxanıma dedi:> Keçinin əcəli… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • şəst — is. <fars.> Ləyaqət, vüqar, şərəf, heysiyyat; təşəxxüs. // Şəstinə şəklində – şəninə, adına, ləyaqətinə. Dərədən çıxanda bir bölük qazaq; Aynalı işlədi, qopdu tozanaq; Nəbinin şəstinə bu sözü yazaq. «Qaçaq Nəbi». Şəstinə dəymək (toxunmaq) – …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xatir — is. <ər.> 1. İnsanın keçmişdə olmuş bir şeyi yadda saxlama qabiliyyəti; yaddaş, zehin. O əhvalat indi də xatirimdədir. – Xatirində varmı boranlı çağlar? Bürümüşdü bizi zalım qaçaqlar. M. Müş.. Xatirə düşmək (gəlmək) – yada düşmək, hafizədə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • könül — is. şair. 1. Qəlb, ürək (mənəvi mənada). Könlümün sevgili məhbubu mənim; Vətənimdir, vətənimdir, vətənim. A. S.. <Ağarəsul> . . işi yubatmayıb həmin saat könlündəki məhəbbəti qıza söylədi. . . E. Sultanov. // məc. Obrazlı təşbehlərdə,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • namus — is. <ər.> 1. İnsanın öz şəxsi və ictimai davranışını təyin edən mənəvi və əxlaqi prinsiplərin məcmusu; şərəf, qeyrət, heysiyyət. <İmamverdi:> Bəy, namus bir bəyzadələrdə deyil, kasıb küsubun da özünə görə namusu var və namusum da məni …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • qeyrət — is. <ər.> 1. Vətən, xalq, ailə namusu; ən əziz və müqəddəs sayılan bir şeyin təəssübünü çəkmə, şərəfini, heysiyyətini qoruma. Vətən qeyrəti. – Gəl, ana yurdumun qızı, gəlini! İndi hünər vaxtı, qeyrət dəmidir. S. V.. <Cabbar:> Qeyrət!… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • qurdalamaq — f. 1. Bir şeyi əli ilə və ya başqa bir şeylə əlləşdirmək, yerindən tərpətmək, qarışdırmaq, o tərəf bu tərəfinə toxunmaq. Şeyləri qurdalamaq. – Rəhim bəy dodaqaltı gülümsədi, böyründəki maşanı götürüb manqalın közlərini qurdaladı. M. Hüs.. // Əli… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”